Triều đại trong lịch sử hào hùng Trung Quốc, hay triều đại Trung Quốc, ý chỉ các cơ chế quân chủ cố tập cai trị china trong nhiều phần chiều dài lịch sử nước này. Kể từ khi triều đại thứ nhất được Hạ Vũ thành lập vào khoảng năm 2070 TCN cho tới khi Phổ Nghi thoái vị vào ngày 12 tháng hai năm 1912, sau cuộc cách mạng Tân Hợi, trung hoa đã được thống trị bởi một loạt triều đại kế tục nhau. Triều đại trung quốc không chỉ bao hàm những triều đại được ra đời bởi fan Hán – dân tộc bản địa có dân sinh áp đảo tại trung hoa – giỏi tiền thân của fan Hán, tức liên minh cỗ lạc Hoa Hạ, mà còn có cả các triều đại do các dân tộc phi Hán thành lập.
Bạn đang xem: Thứ tự các triều đại trung quốc
Chia lịch sử vẻ vang Trung Quốc thành các thời kỳ vì từng triều đại thống trị là một phương thức phân tích thời kỳ thịnh hành được các học trả áp dụng. Theo đó, một triều đại được dùng làm phân định thời kỳ giai cấp của một gia tộc, với cũng rất có thể được dùng để mô tả các sự kiện, xu hướng, tính cách, các sáng tác nghệ thuật, và đồ chế tạo ra tác của thời kỳ đó. Ví dụ, thứ sứ được gia công vào thời Minh thì call là "đồ sứ triều Minh".
Triều đại bao gồm thống cai trị Trung Quốc trong vòng thời gian dài lâu nhất là triều Chu, với tổng cộng 789 năm. Bên trên thực tế, triều Chu bị phân làm cho hai quy trình – Tây Chu cùng Đông Chu – với quyền lực tối cao suy sút nghiêm trọng trong quy trình tiến độ Đông Chu. Triều đại chủ yếu thống cai trị china có diện tích s lãnh thổ lớn nhất là triều Nguyên hoặc triều Thanh, tùy theo nguồn tư liệu định kỳ sử.
Các triều đại trung hoa thường trường đoản cú coi mình là "Thiên triều" (天朝). Nhiều tổ quốc triều cống cho trung hoa đã gọi các triều đại trung hoa là "Thiên triều Thượng quốc" (天朝上國) xuất xắc "Thiên triều Đại quốc" (天朝大國), như một hiệ tượng thể hiện sự tôn trọng cùng phục tùng.
Thuật ngữ
Trong giờ đồng hồ Trung Quốc, tự "triều" (朝) nghĩa nơi bắt đầu là "sáng sớm" hoặc "ngày hôm nay". Theo nghĩa thiết yếu trị, trường đoản cú này được dùng để chỉ chế độ của nhà cai trị đương nhiệm.
Sau đây là vài thuật ngữ tương quan đến tư tưởng triều đại trong lịch sử dân tộc Trung Quốc:
"triều đại" (朝代): thời đại cai trị khớp ứng của một "triều"."vương triều" (王朝): về mặt chuyên môn, từ này nhắc tới triều đại của một vị vua. Mặc dù nhiên, nó vẫn hay được áp dụng một bí quyết không chuẩn xác dành riêng cho tất cả triều đại, bao gồm cả các triều đại cơ mà nhà thống trị giữ tước đoạt hiệu khác, không phải là vua, chẳng hạn như hoàng đế. "hoàng triều" (皇朝): thường xuyên được dùng để chỉ một triệu đại bao gồm nhà thống trị là hoàng đế.Lịch sử
Sự mở màn của chế độ triều đại cai trị
Với vai trò là công ty sáng lập triều đại trung quốc chính thống đầu tiên – triều Hạ – Hạ Vũ thường xuyên được xem là người mở đường cho những triều đại thống trị ở Trung Quốc. Trong chế độ triều đại thống trị ở Trung Quốc, nhà cai trị tối cao trên kim chỉ nan nắm vào tay quyền lực tuyệt vời và quyền chiếm hữu tư nhân so với lãnh địa, tuy vậy trên thực tế, thực quyền của họ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Theo truyền thống, ngai vàng trung quốc được quá kế độc quyền bởi các thành viên phái mạnh trong gia tộc cai trị, khoác dù vừa đủ trường thích hợp ngoại mê say lên nuốm thực quyền nắm cho quân chủ. ý niệm kế vị bên trên được call là Gia thiên hạ (家天下), trái với ý niệm Công cõi trần (公天下) của thời chi phí Hạ, cơ mà trong đó, sự kế vị không mang ý nghĩa thế tập.
Quá trình bàn giao triều đại
Hiện tượng thịnh suy của các triều đại là một đặc điểm nổi bật trong lịch sử hào hùng Trung Quốc. Một số học giả cố gắng giải thích hiện tượng lạ này bằng cách cho rằng sự thành công xuất sắc hay đại bại của một triều đại phụ thuộc vào đạo đức của rất nhiều nhà cai trị, trong những khi những người dị kì tập trung vào các khía cạnh hữu hình của chế độ quân công ty – một cách thức giải mê say được hotline là vòng tuần hoàn triều đại.
Quá trình chuyển nhượng bàn giao triều đại trong lịch sử dân tộc Trung Quốc diễn ra chủ yếu thông qua hai con đường: chinh phục quân sự và soán ngôi. Triều Kim sửa chữa thay thế triều Liêu với triều Nguyên thống nhất trung hoa đều thông sang một loạt chiến dịch quân sự thành công. Phương diện khác, Tào Ngụy thay thế sửa chữa Đông Hán với triều Lương thay thế sửa chữa Nam Tề là nhì trường thích hợp soán ngôi. Thông thường, kẻ soán ngôi đang tìm biện pháp khắc họa đụng thái sẵn sàng rời vứt ngai vàng trong phòng cai trị triều đại tiềm nhiệm vào một quá trình gọi là thiện nhượng (禪讓), như một phương tiện đi lại hợp pháp hóa quyền cai trị.
Khi xem qua những mốc thời gian lịch sử, tín đồ ta dễ dàng ngộ nhận rằng quy trình chuyển giao triều đại xảy ra bất thần và dữ dội. Đúng hơn, các triều đại mới thường được ra đời từ trước khi lật đổ hoàn toàn một chế độ hiện có. Ví dụ, năm 1644 hay được xem là năm mà lại triều Thanh kế tục triều Minh sở hữu Thiên mệnh. Mặc dù nhiên, triều Thanh ưng thuận được tuyên bố ra đời vào năm 1636 bởi vì Thanh Thái Tông khi ông đổi quốc hiệu cũ Hậu Kim mà lại Thanh Thái Tổ vẫn đặt vào khoảng thời gian 1616. Trong khi đó, hoàng tộc triều Minh vẫn ách thống trị Nam Minh cho tới năm 1662. Vương quốc Đông Ninh trung thành với triều Minh tại Đài Loan liên tiếp kháng chiến, cản lại triều Thanh cho đến tận năm 1683. Ngoài ra, trong giai đoạn chuyển nhượng bàn giao Minh–Thanh, còn có khá nhiều phe phái khác tranh giành quyền kiểm soát Trung Quốc, đáng để ý nhất là Đại Thuận với Đại Tây, lần lượt vì chưng Lý tự Thành với Trương Hiến trung thành lập. Biến hóa gia tộc cai trị là một trong những việc rất phức tạp và tốn những thời gian, triều Thanh đã hết tới sát hai thập kỷ để mở rộng quyền cai trị của mình trên tổng thể Trung Quốc bản thổ.
Tương tự, đầu giai đoạn chuyển giao Tùy–Đường, nhiều chế độ do các lực lượng nổi lên thành lập, giành giật quyền kiểm soát và tính chính thống khi quyền lực tối cao triều Tùy sẽ suy yếu. Các chế độ tự trị lâu dài trong giai đoạn đầy dịch chuyển này hoàn toàn có thể kể mang lại Ngụy (của Lý Mật), Tần (của huyết Cử), Tề (của Cao Đàm Thành), hứa hẹn (của Vũ văn hóa truyền thống Cập), Lương (của Thẩm Pháp Hưng), Lương (của Lương Sư Đô), Hạ (của Đậu kiến Đức), Trịnh (của Vương rứa Sung), Sở (của Chu Xán), Sở (của Lâm Sĩ Hoằng), im (của Cao Khai Đạo) với Tống (của Phụ Công Thạch). Ngay cả khi đã sửa chữa triều Tùy, triều Đường vẫn đề xuất tốn thêm hàng thập kỷ nữa new thống duy nhất được Trung Quốc bạn dạng thổ.
Thông thường, tàn tích và con cháu hoàng thất triều đại tiền nhiệm hầu như bị thanh lọc hoặc được phong cho những tước vị cao siêu theo chế độ Nhị vương Tam khác (二王三恪) – điều sau này đang trở thành một phương tiện đi lại để triều đại cai trị đòi quyền kế tục thích hợp pháp tự triều đại tiềm nhiệm. Ví dụ, Đông Ngụy Hiếu Tĩnh Đế được lập làm cho "Trung tô vương" sau khi thoái vị cùng nhường ngôi đến Bắc Tề Văn Tuyên Đế. Tương tự, sử dụng Vịnh, con cháu trai của Hậu Chu cầm cố Tông, được Tống Nhân Tông phong làm cho "Sùng Nghĩa công" – một tước đoạt vị liên tiếp được những hậu duệ hoàng thất Hậu Chu không giống kế thừa.
Theo truyền thống ngành sử học tập Trung Quốc, mỗi triều đại bắt đầu sẽ biên soạn lịch sử dân tộc triều đại tiền nhiệm, đỉnh cao là bộ Nhị thập tứ sử. Truyền thống lịch sử này vẫn được gia hạn ngay cả khi cuộc bí quyết mạng Tân Hợi đã sửa chữa thay thế triều Thanh bằng nhà china Dân Quốc. Mặc dù nhiên, cố gắng nỗ lực soạn thảo một bộ lịch sử dân tộc triều Thanh của những người cùng hòa bị đứt quãng bởi Nội chiến trung quốc – cuộc binh đao phân chia trung hoa thành hai chủ yếu thể: cộng hòa Nhân dân nước trung hoa ở đại lục và nước trung hoa Dân Quốc nghỉ ngơi Đài Loan.
Sự xong của cơ chế triều đại cai trị
Chế độ triều đại thống trị ở Trung Quốc dứt vào năm 1911, lúc nhà trung hoa Dân Quốc thay thế triều Thanh sau thành công của cuộc phương pháp mạng Tân Hợi. Tuy nhiên đã có những cố gắng khôi phục triều đại cai trị ở china sau cuộc cách mạng Tân Hợi, nhưng chúng hầu hết không thành công xuất sắc trong bài toán củng thay quyền cai trị và giành được xem chính thống.
Trong cuộc giải pháp mạng Tân Hợi, cũng đã có tương đối nhiều đề xuất ủng hộ việc thay thế sửa chữa triều Thanh do bạn Mãn lãnh đạo bằng một triều đại mới của tín đồ Hán. Khổng Lệnh Di (孔令貽), hậu duệ đời lắp thêm 76 của Khổng Tử và là bạn đang sở hữu tước hiệu Diện Thánh công, được Lương Khải Siêu xác minh là người kế thừa ngai xoàn tiềm năng. Trong những lúc đó, giới thân sĩ ở An Huy cùng Hà Bắc lại ủng hộ phục hưng triều Minh với hoàng đế là Chu Dục Huân (朱煜勳), một Diên Ân hầu. Cả hai khuyến nghị trên rốt cuộc số đông bị từ chối.
Đế quốc trung hoa (1915–1916) vị Viên cố Khải thành lập sớm châm ngòi cho trận chiến tranh hộ quốc với bị xóa sổ sau 101 ngày. Đinh Tỵ phục tích (1917) là 1 trong nỗ lực phục hưng triều Thanh không thành công, lúc chỉ kéo dài đúng 11 ngày. Tương tự, Mãn Châu Quốc, một bên nước bù nhìn bởi Đế quốc Nhật bản dựng lên trong nuốm chiến sản phẩm công nghệ hai, với sự công nhấn ngoại giao hạn chế, không được xem như một cơ chế chính thống. Những nhà sử học hay coi sự kiện nhà vua Phổ Nghi thoái vị vào ngày 12 tháng 2 năm 1912 là dấu ngã ngũ cho chế độ triều đại ách thống trị ở china sau gần tư thiên niên kỷ tồn tại.
Tình chính thống
Suốt chiều nhiều năm lịch sử, Trung Quốc đã biết thành chia cắt bao gồm trị trong vô số giai đoạn, với các miền đất khác biệt được thống trị bởi những triều đại không giống nhau. Mỗi triều đại vận động hiệu đúng thật một nhà nước riêng biệt với thể chế thiết yếu trị với triều đình riêng. Những quy trình tiến độ chia cắt chủ yếu trị đáng chăm chú nhất là Tam Quốc, Ngũ hồ nước thập lục quốc, Nam–Bắc triều, và Ngũ đại Thập quốc.
Mối tình dục giữa những triều đại Trung Quốc giữa những giai đoạn phân tách cắt, hay xoay quanh tính bao gồm thống, vốn bắt nguồn từ học thuyết Thiên mệnh. Triều đại do tín đồ Hán ách thống trị sẽ tuyên bố các triều đại đối địch do các dân tộc khác thành lập là phi bao gồm thống theo tư tưởng Hoa Di bỏ ra biện. Mang khác, nhiều triều đại phi Hán đã tự dìm mình là triều đại chủ yếu thống, tương khắc họa phiên bản thân trong vai trò là chủ yếu thể đích thực thừa kế tinh hoa văn hóa truyền thống và lịch sử dân tộc Trung Quốc. Theo truyền thống, chỉ những cơ chế được xem là "chính thống" (正統) hoặc "chính danh" new được điện thoại tư vấn là "triều" (朝), còn những chế độ "phi bao gồm thống" hoặc "không thiết yếu danh" được hotline là "quốc" (國), ngay cả khi bọn chúng mang thực chất của một triều đại. Với một số trong những triều đại, tính thiết yếu thống vẫn tồn tại đang là vấn đề gây bất đồng quan điểm trong giới học thuật hiện đại.
Những tranh chấp về tính chính thống giữa những triều đại như trên vẫn tồn tại trong các giai đoạn sau:
Tam QuốcTào Ngụy, Thục Hán cùng Đông Ngô số đông tự tuyên ba mình là triều đại thiết yếu thống, bên cạnh đó lên án tuyên tía của hai chính sách còn lại.Vì Hán Hiến Đế thoái vị để ủng hộ Tào Ngụy Văn Đế bắt buộc Tào Ngụy thẳng kế tục Đông Hán trong dòng thời gian lịch sử Trung Quốc.Tây tấn công nhận Tào Ngụy là triều đại bao gồm thống trong quy trình Tam Quốc với tuyên bố kế tục triều đại này.Triều Đường coi Tào Nguỵ là triều đại chính thống, trong những lúc học giả Nam Tống Chu Hi lại khuyến cáo nên coi Thục Hán mới là triều đại thiết yếu thống.Đông Tấn với Ngũ hồ thập lục quốcĐông Tấn từ bỏ xem bản thân là triều đại thiết yếu thống.Một số nước trong team Ngũ hồ thập lục quốc như Hán Triệu, Hậu Triệu với Tiền Tần cũng từ bỏ tuyên bố mình là triều đại chủ yếu thống.Nam–Bắc triềuTất cả triều đại trong quy trình này hồ hết coi mình là đại diện thay mặt chính thống của Trung Quốc; những triều đại phương bắc call các địch thủ phía nam của họ là "Đảo di" (島夷) trong những khi ngược lại, những triều đại phương nam giới lại gọi các kẻ địch phía bắc của mình là "Tác lỗ" (索虜).Ngũ đại Thập quốcTrực tiếp kế tục triều Đường, Hậu Lương tự coi mình là triều đại chính thống.Hậu Đường từ bỏ coi mình là triều Đường tái sinh và bác bỏ tính thiết yếu thống của Hậu Lương.Hậu tiến công nhận Hậu Đường là triều đại bao gồm thống.Nam Đường, vào một khoảng chừng thời gian, được xem là triều đại thiết yếu thống của tiến trình Ngũ đại Thập quốc.Sử học hiện đại nói thông thường coi các triều đại thuộc team Ngũ đại, trái với Thập quốc, là triều đại thiết yếu thống.Triều Liêu, triều Tống và triều KimSau khi chinh phục Hậu Tấn, triều Liêu tuyên tía tính chủ yếu thống kế tục từ bỏ Hậu Tấn.Cả phái nam Tống lẫn Bắc Tống các tự coi mình là triều đại trung quốc chính thống.Triều Kim thử thách tuyên ba chính thống của triều Tống.Triều Nguyên kế tục công nhận cả tía triều đại, của cả Tây Liêu, các là những triều đại chính thống, chúng ta biên soạn cha bộ sử: Liêu sử, Tống sử với Kim sử.Triều Minh cùng Bắc NguyênTriều Minh công nhận triều Nguyên tiền nhiệm là 1 trong những triều đại chủ yếu thống, nhưng cũng khẳng định rằng họ không tiếp nhận Thiên mệnh từ bỏ triều Nguyên, và vì vậy Bắc Nguyên chưa phải là triều đại chủ yếu thống.Các nhà giai cấp Bắc Nguyên vẫn gia hạn quốc hiệu là "Đại Nguyên" và liên tục dùng tên tước hiệu Trung Quốc cho tới năm 1388 hoặc 1402. Các tước hiệu china được phục hồi nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn.Nhà sử học tập Mông Cổ Rashipunsug biện luận rằng Bắc Nguyên là triều đại thừa kế tính bao gồm thống từ triều Nguyên. Sau này, triều Thanh vượt mặt và sáp nhập Bắc Nguyên, liên tục kế thừa tính chủ yếu thống đó. Bởi vì vậy, triều Minh mới là triều đại phi chủ yếu thống.Triều Thanh và Nam MinhTriều Thanh công nhận triều Minh nhiệm kỳ trước là triều đại thiết yếu thống, nhưng khẳng định rằng họ đã giành đem thiên mệnh từ bỏ triều Minh, do đó bác bỏ tính thiết yếu thống của nam giới Minh.Nam Minh vẫn liên tục tuyên tía mình là triều đại chính thống cho tới khi bị triều Thanh tiêu diệt.Vương quốc Đông Ninh trung thành với chủ với triều Minh tố cáo triều Thanh là phi bao gồm thống.Triều Tiên ở hàn quốc và bên Hậu Lê ở việt nam từng có những lúc coi phái mạnh Minh, thay vì triều Thanh, là triều đại thiết yếu thống.Mạc bao phủ Tokugawa Nhật bản không công nhận tính thiết yếu thống của triều Thanh, nuốm vào đó tự nhấn mình là thay mặt đại diện chính thống của Hoa (華), tức Trung Hoa. Câu chuyện này nhập vai trò nền tảng trong những văn bản tiếng Nhật như Chūchō Jijitsu và Kai Hentai.Trong khi những giai đoạn chia cắt thường dẫn đến những cuộc tranh luận sôi nổi giữa những quan chức và nhà sử học tập về việc những triều đại nào có thể và nên được coi là chính thống, chủ yếu khách Bắc Tống Âu Dương Tu lại cho rằng tính bao gồm thống triều đại tồn tại tại 1 trạng thái tủ lửng trong các giai đoạn phân tách cắt, và chỉ được khôi phục sau khoản thời gian có sự thống nhất chính trị. Từ góc nhìn này, triều Tống thiết lập tính bao gồm thống nhờ để dấu ngã ngũ cho quy trình tiến độ Ngũ đại Thập quốc, mặc dù không được kế thừa tính bao gồm thống trường đoản cú Hậu Chu. Tương tự, Âu Dương Tu coi ý niệm về tính chính thống đã rơi vào hoàn cảnh quên lãng trong các giai đoạn Tam Quốc, Ngũ hồ nước thập lục quốc với Nam–Bắc triều.
Xem thêm: Vtc1 - Hoán Nhân Tâm
Vì đa số các nguồn sử liệu Trung Quốc đề cao ý tưởng về sự kế tục triều đại 1-1 tuyến, nên chỉ có tốt nhất một triều đại được xem như là chính thống tại 1 thời điểm bất kỳ. Phần nhiều nguồn văn minh sắp xếp những triều đại chủ yếu thống kế tục nhau như sau:
Triều Hạ → Triều yêu đương → Tây Chu → Đông Chu → Triều Tần → Tây Hán → Đông Hán → Tào Ngụy → Tây Tấn → Đông Tấn → lưu lại Tống → nam giới Tề → Triều Lương → Triều è → Triều Tùy → Triều Đường → Hậu Lương → Hậu Đường → Hậu Tấn → Hậu Hán → Hậu Chu → Bắc Tống → phái nam Tống → Triều Nguyên → Triều Minh → Triều Thanh
Những tranh chấp về tính chính thống nhắc trên tựa như như đa số tuyên ba ganh đua tiến bộ về tính chính thống của cùng hòa Nhân dân trung hoa có thủ đô hà nội tại Bắc tởm và china Dân Quốc có thủ đô hà nội tại Đài Bắc. Cả hai cơ chế đều bằng lòng tuân thủ cơ chế Một china và trường đoản cú tuyên tía là thay mặt chính thống độc nhất vô nhị của tổng thể Trung Quốc.
Dòng phụ hệ
Có một vài triều đại được kẻ thống trị bởi các gia tộc có quan hệ phụ hệ, nhưng vày nhiều lý do khác nhau, bọn chúng được phân làm các triều đại riêng cùng được gán thương hiệu tiền tố khác biệt nhằm giao hàng mục đích kế hoạch sử. Mặc cho các triều đại bao gồm chung xuất phát nhà cai trị thì những khác biệt về quốc hiệu cùng những chuyển đổi cơ bạn dạng trong chuyển động cai trị đã tạo thành yêu cầu rất cần phải phân biệt rõ thương hiệu triều đại.
Ngoài ra, cũng có rất nhiều triều đại từ bỏ tuyên cha mình là hậu duệ của triều đại trước đó như một động thái chính trị gồm tính toán, nhằm mục đích đạt được hoặc nâng cấp tính thiết yếu thống, trong cả khi rất nhiều tuyên ba đó là vô căn cứ.
Mối quan hệ nam nữ phụ hệ giữa bên cai trị của các triều đại Trung Quốc dưới đây thường được các nhà sử học ghi nhận:
Tây Chu với Đông ChuTây Chu với Đông Chu thường xuyên được gọi tầm thường là triều Chu.Nhà sáng lập Đông Chu, Chu Bình vương, là con trai của nhà giai cấp Tây Chu cuối cùng, Chu U vương.Tây Hán, Đông Hán, Thục Hán và Lưu TốngTây Hán với Đông Hán được gọi chung là triều Hán.Hoàng đế Đông Hán đầu tiên, Hán quang đãng Vũ Đế, là hậu duệ đời thứ chín trong phòng sáng lập Tây Hán, Hán Cao Tổ; hậu duệ đời trang bị bảy của hoàng đế Tây Hán thứ sáu, Hán Cảnh Đế.Nhà sáng lập Thục Hán, Hán Chiêu Liệt Đế cũng là hậu duệ của Hán Cảnh Đế.Tống thư tuyên cha rằng nhà ách thống trị Lưu Tống đầu tiên, lưu lại Tống Vũ Đế, là một trong hậu duệ loại nam của em trai Hán Cao Tổ, Sở Nguyên vương.Đông Tấn với Tây TấnĐông Tấn và Tây Tấn được gọi thông thường là triều Tấn.Nhà gây dựng Đông Tấn, Tấn Nguyên Đế, là chắt của fan đặt nền móng đến nhà Tây Tấn, tứ Mã Ý; con cháu trai của Lang Nha vương vãi và bé của Lang Nha Cung vương.Hán Triệu cùng Hồ HạNhà gây dựng Hán Triệu, Hán quang đãng Văn Đế và nhà sáng lập hồ Hạ, Hạ Vũ Liệt Đế, thứu tự là hậu duệ của Khương Cừ và Khứ Ti; theo Bắc sử, Khương Cừ cùng Khứ Ti là nhì anh em.Tiền Yên, Hậu Yên và Nam YênNhà gây dựng Hậu Yên, yên ổn Vũ Thành Đế, là đàn ông của nhà sáng lập tiền Yên, Yên văn minh Đế.Quân chủ trước tiên của nam giới Yên, im Hiến Vũ Đế, cũng là nam nhi của Yên đương đại Đế.Tây Lương với triều ĐườngNhà tạo nên triều Đường, Đường Cao Tổ, là hậu duệ đời sản phẩm công nghệ bảy của nhà sáng lập Tây Lương, Tây Lương Vũ Chiêu vương.Bắc Ngụy, Tây Ngụy với Đông NgụyNhà ách thống trị Đông Ngụy duy nhất, Đông Ngụy Hiếu Tĩnh Đế, là chắt của hoàng đế Bắc Ngụy vật dụng 7, Bắc Ngụy Hiếu Văn Đế.Nhà sáng lập Tây Ngụy, Tây Ngụy Văn Đế, là cháu trai của Bắc Ngụy Hiếu Văn Đế.Nam Tề với triều LươngNhà tạo nên triều Lương, Lương Vũ Đế, là đàn ông của Tiêu Thuận Chi, bằng hữu họ xa với công ty sáng lập nam Tề, phái nam Tề Cao Đế.Hậu Hán với Bắc HánNhà ách thống trị Bắc Hán đầu tiên, Bắc Hán cầm Tổ, là em trai ở trong nhà sáng lập Hậu Hán, Hậu Hán Cao Tổ.Triều Liêu với Tây LiêuNhà gây dựng Tây Liêu, Liêu Đức Tông, là hậu duệ đời trang bị tám của hoàng đế triều Liêu đầu tiên, Liêu Thái Tổ.Nam Tống cùng Bắc TốngNam Tống và Bắc Tống gọi phổ biến là triều Tống.Nhà ách thống trị Nam Tống đầu tiên, Tống Cao Tông, là đàn ông hoàng đế Bắc Tống máy tám, Tống Huy Tông; em trai của nhà vua Bắc Tống cuối cùng, Tống Khâm Tông.Triều Nguyên với Bắc NguyênNguyên Huệ Tông vừa là hoàng đế triều Nguyên ở đầu cuối vừa là nhà giai cấp Bắc Nguyên đầu tiên.Triều Minh với Nam MinhNhà sáng lập phái mạnh Minh, Hoằng quang Đế, là con cháu của hoàng đế triều Minh thiết bị 14, Vạn kế hoạch Đế.Hậu Kim và triều ThanhThanh Thái Tông vừa là đại hãn Hậu Kim cuối cùng vừa là hoàng đế triều Thanh đầu tiên.
Phân loại
Triều đại Trung Nguyên
Trung Nguyên là 1 khu vựng rộng lớn ở hạ lưu sông Hoàng Hà, địa điểm hình thành cần cái nôi của nền tân tiến Trung Quốc. "Triều đại Trung Nguyên" (中原王朝) nhắc tới những triều đại trung hoa có kinh kì nằm trong khoanh vùng Trung Nguyên. Thuật ngữ này kể tới cả những triều đại do dân tộc bản địa Hán lẫn những dân tộc phi Hán thành lập.
Triều đại thống nhất
Triều đại thống nhất nói tới những triều đại Trung Quốc, bất kể xuất phát gia tộc cai trị, vẫn thống tốt nhất Trung Quốc bản thổ thành công. "Trung Quốc phiên bản thổ" là một khu vực thường được coi như vùng khu đất trung tâm truyền thống lâu đời của fan Hán, không tương tự với quan niệm "Trung Quốc". Hoàng triều làm sao thống nhất thành công xuất sắc Trung Quốc bạn dạng thổ thì sẽ tiến hành công nhận là 1 "Đế quốc Trung Quốc" hoặc "Trung Hoa đế quốc" (中華帝國).
Khái niệm "đại độc nhất vô nhị thống" (大一統) được nhắc tới lần đầu trong một văn bản Trung Quốc cổ mang tên Công dương truyện, biết tới của học đưa nước Tề Công Dương Cao. đều nhân vật danh tiếng khác như Khổng Tử và dạn dĩ Tử cũng từng đề cập đến khái niệm này trong các tác phẩm riêng của họ.
Các nhà sử học thường xuyên công nhận những triều đại dưới đây đã thống độc nhất vô nhị được Trung Quốc bạn dạng thổ: triều Tần, triều Tây Hán, triều Tân, triều Đông Hán, triều Tây Tấn, triều Tùy, triều Đường, triều Võ Chu, triều Bắc Tống, triều Nguyên, triều Minh, và triều Thanh. Vị núm của Bắc Tống cùng với tư biện pháp một triều đại thống nhất vẫn vẫn là vấn đề gây tranh cãi khi một phần Yên Vân thập lục châu nằm bên dưới sự quản lý của triều Liêu đương thời, trong khi Tây Hạ kiểm soát một phần Hà Sáo; theo đối chiếu trên, rõ ràng, Bắc Tống chưa thực sự là một trong triều đại thống nhất toàn thể Trung Quốc bản thổ.
Triều đại chinh phục
"Triều đại chinh phục" (征服王朝) kể tới những triều đại trung quốc được thành lập bởi các gia tộc phi Hán cai trị một trong những phần hoặc cục bộ Trung Quốc phiên bản thổ. Thuật ngữ này vị nhà sử học kiêm Hán học tập Karl Agust Wittfogel để ra, với vẫn là một nguồn gây tranh cãi giữa các học giả, khi có tín đồ cho rằng lịch sử Trung Quốc nên được phân tích và nắm rõ theo ý kiến đa sắc đẹp tộc cùng đa văn hóa. Bắc Ngụy với triều Thanh, theo lần lượt được ra đời bởi người Tiên Ti và người Mãn Châu, là nhì triều đại chinh phục điển hình.
Quy ước tên
Tên thiết yếu thức
Theo thông lệ, lúc mới thành lập triều đại, quân chủ trung hoa sẽ đặt cho đất nước của mình một cái tên chính thức, gọi là quốc hiệu (國號). Trong cả thời kỳ giai cấp của một triều đại, quốc hiệu sẽ là tên thường gọi chính thức của đất nước, được sử dụng trong nội bộ và trong các bước ngoại giao.
Quốc hiệu thường được lựa chọn theo những phương pháp sau:
Tên của bộ lạc thống trị trong liên minh bộ lạc.ví dụ: Quốc hiệu Hạ bắt mối cung cấp từ kẻ thống trị cai trị, tức liên minh bộ lạc Hạ.Tước hiệu quý tộc nhưng mà nhà sáng lập nắm giữ trước khi ra đời triều đại.ví dụ: nai lưng Vũ Đế chọn quốc hiệu là "Trần" mang từ tước hiệu "Trần vương".Tên của một bên nước từng tồn tại, tất cả cùng vị trí địa lý với triều đại mới.ví dụ: chi phí Yên bao gồm quốc hiệu là "Yên", dựa trên tên nước yên thời Chu.Tên của triều đại trước cơ mà triều đại bắt đầu tuyên tía là hậu duệ hoặc là triều đại kế tục, ngay cả khi mối links gia tộc không rõ ràng.ví dụ: Hậu Chu Thái Tổ để quốc hiệu là "Chu" khi tự nhấn tổ tiên của bản thân mình là fan thuộc hoàng tộc triều Chu.Một trường đoản cú ngữ mang ý nghĩa sâu sắc tốt lành hoặc quan lại trọng.ví dụ: quốc hiệu phê chuẩn của triều Nguyên là "Đại Nguyên", có xuất phát từ một mệnh đề trong khiếp Dịch, "đại tai can nguyên" (大哉乾元).Có phần đông trường hợp mà quốc hiệu bị biến đổi giữa thời gian cai trị của một triều đại. Ví dụ, nam giới Hán ban sơ có quốc hiệu là "Việt", sau này lại biến đổi "Hán".
Quốc hiệu của một vài ba triều đại còn tồn tại thêm chữ "đại" (大). Trong Dũng tràng đái phẩm ở trong phòng sử học thời Minh Chu Quốc Trinh, fan ta nhận định rằng triều đại trước tiên đưa trường đoản cú "đại" vào quốc hiệu là triều Nguyên. Tuy nhiên, theo một số trong những nguồn như Liêu sử tuyệt Kim sử vị nhà sử học tập thời Nguyên thoát Thoát biên soạn, một vài triều đại trước đó – như triều Liêu và triều Kim – cũng đã sử dụng quốc hiệu tất cả chữ "đại". Tất cả khi quốc hiệu nhưng một triều đại trung hoa sử dụng không tồn tại chữ "đại", quan lại chức cùng thần dân ở những đất nước triều cống vẫn điện thoại tư vấn kèm thêm chữ "đại", như một cách để thể hiện nay sự tôn trọng. Ví dụ, Nhật bản thư kỷ (大唐) gọi trung hoa thời Đường là "Đại Đường", tuy vậy quốc hiệu thừa nhận mà triều Đường áp dụng chỉ đơn giản dễ dàng là "Đường".
Trong khi toàn bộ triều đại trung quốc đều tìm biện pháp liên kết đất nước của bọn họ với từ bỏ "Trung Quốc" (中國), ko có bất kể chế độ nào chính thức áp dụng từ này làm quốc hiệu. Triều Thanh từng xác định ví dụ tên giang sơn mà bọn họ đang cai trị là "Trung Quốc" trong vô số nhiều hiệp cầu quốc tể tính từ lúc Điều cầu Ni cha Sở năm 1689, dẫu vậy vẫn giữ lại quốc hiệu là "Đại Thanh".
Việc lựa chọn quốc hiệu, cũng giống như tầm đặc trưng của nó, được truyền bá thoáng rộng khắp Vùng văn hóa truyền thống Đông Á. Đáng chú ý, các nhà giai cấp tại vn và Triều Tiên cũng xưng quốc hiệu riêng cho giang sơn của họ.
Tên chi phí tố
Trong ngành sử học tập Trung Quốc, những nhà sử học thường xuyên không điện thoại tư vấn trực tiếp tên triều đại bởi quốc hiệu của chúng. Rứa vào đó, tên triều đại mang tính lịch sử, thông thường sẽ có gốc gác trường đoản cú quốc hiệu, new được áp dụng thường xuyên. Ví dụ, triều Tùy bao gồm quốc hiệu là Tùy trong lúc triều Kim có quốc hiệu là "Đại Kim".
Khi có nhiều hơn một cơ chế có cùng quốc hiệu, những nhà sử học áp dụng tên chi phí tố nhằm phân biệt. Các loại chi phí tố thường được áp dụng bao gồm:
Phương hướng địa lý"Bắc" (北): ví dụ: Bắc Tề, Bắc Nguyên"Nam" (南): ví dụ: nam Yên, phái nam Đường"Đông" (東): ví dụ: Đông Tấn, Đông Ngụy"Tây" (西): ví dụ: Tây Lương, Tây LiêuSự nối tiếp"Tiền" (前): ví dụ: tiền Tần, tiền Thục"Hậu" (後): ví dụ: Hậu Triệu, Hậu HánTên chiếc họ cai trịví dụ: Võ Chu, Mã SởKhácví dụ: Thục Hán (tiền tố "Thục" ám chỉ một vùng địa lý tại Tứ Xuyên), hồ nước Hạ (tiền tố "Hồ", mang nghĩa là "rợ", ý chỉ nơi bắt đầu gác Hung Nô của phòng sáng lập triều đại).Một triều đại có thể được gọi với nhiều hơn thế nữa một tên tiền tố có mức phổ biến khác nhau. Ví dụ, Tây Hán thỉnh thoảng được hotline là "Tiền Hán", với Dương Ngô thỉnh phảng phất được gọi là "Nam Ngô".
Các học giả thường xây dừng một đường phân chia lịch sử giành riêng cho những triều đại mà quyền lực tối cao cai trị bị loại gián đoạn. Ví dụ, triều Tống được phân thành Bắc Tống và Nam Tống, với việc kiện Tĩnh Khang là nhãi nhép giới; "triều Tống" nguyên thủy bởi vì Tống Thái Tổ thành lập, minh bạch với "triều Tống" tái sinh tiền Tống Cao Tông. Giữa những trường phù hợp tương tự, tức là triều đại vẫn sụp đổ chỉ được tái thành lập, thì cần được có sự phân biệt tên gọi giữa triều đại nguyên thủy và triều đại tái ra đời để giao hàng mục đích sử học. Có hai trường hợp ngoại lệ là Tây Tần với triều Đường, theo thứ tự bị ngăn cách bởi Hậu Tần cùng Võ Chu.