Trăm năm trong cõi người ta chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài

LỚP HỌC

Ba đồng sự công ty chúng tôi vẫn thường xuyên theo dõi học tập trò từ thời điểm họ còn đi học cho tới khi họ ra đời làm việc. Thay rồi, đầu thập niên 90, shop chúng tôi rất vui thú được hiểu trên tờ Time Magazine một nội dung bài viết về “Emotional Intelligence” (EQ) cơ mà tôi nhất thời dịch là “Thông Minh xúc cảm ” (để đối nghịch lại cùng với “Intelligence Quotient”, IQ, mà tôi tạm bợ dịch là “Thông Minh Trí Tuệ”).Vậy thì tối ưu là gì?

Theo trường đoản cú vị Encarta, “Thông Minh” là danh từ mô tả tài năng của trí tuệ về lý luận, về xử lý các vấn dề, về lối quan tâm đến trừu tượng, về học hỏi và gọi biết rất nhiều thứ gì mới lạ cũng như biết rút tỉa từ những kinh nghiệm tay nghề (Intelligence: term usually referring to a general mental capability to reason, solve problems, think abstractly, learn & understand new material, and profit from past experience).

Các công ty trường thời xưa thường reviews rất cao với chú trọng mang lại IQ trong các địa hạt của năng lực sinh ngữ (linguistic), lý luận (logical), toán học tập (mathematical). Gs Howard Gardner vào Phân Khoa giáo dục của Ðại học Harvard cho rằng con người còn tồn tại những tài năng (gifts) khác như khả năng sáng tác của những nhà văn, kiến trúc gia, nhạc sĩ, người sáng chế kiểu mẫu mã (designers), vũ công (dancers), người sắm sửa (entrepreneurs), xuất xắc là bất kể tài năng nào để giúp đỡ cho đời sống con người được toàn diện hơn.

Năm 1983, GS Gardner sẽ là tín đồ tiền phong về Multiple Intelligences (tạm dịch là “Thông Minh Ða Dạng”). Ông nêu ra 8 chiều lý tưởng hay kỹ năng dưới đây:

– kĩ năng về ngữ điệu (Linguistic Intelligence): năng khiếu sở trường về ngôn ngữ, viết lách– khả năng về Lý Luận-Toán học (Logical-Mathematical Intelligence): năng khiếu sở trường về phần những con số- lý luận, toán học.– kĩ năng về không gian (Spatial Intelligence): năng khiếu về hình hình ảnh và hội họa– tài năng về những động tác chuyên chở của thân thể (Bodily-Kinesthetic Intelligence): năng khiếu sở trường về những động tác của cẳng chân tay, chạy, nhẩy …– kĩ năng về âm nhạc– tài năng về phương pháp xã giao (Interpersonal Intelligence): kĩ năng biết bí quyết đối xử với người khác (people smart)– kỹ năng về Nội Xét (Intrapersonal Intelligence): năng lực về biết phương pháp tự chiến đấu với nội tâm và biện pháp suy diễn từ bỏ nội trung ương (self smart)– năng lực hiểu biết về Thiên Nhiên, Vạn vật (Naturalist Intelligence)

Community College của shop chúng tôi đã khuyến khích những nhà giáo chúng tôi nên áp dụng những phương biện pháp của Multiple Intelligences trong những bài giảng dậy (Lecture notes), những bài thi Tests (bài thi vào Cá Nguyệt, Term) với Final Exams (bài thi cuối Cá Nguyệt, Term) để Ban Giảng Huấn công ty chúng tôi thực sự “measure” (lượng sức) được học lực của học tập trò.

Việc tranh luận về xuất sắc vẫn tiếp tục. Năm 1986, 25 công ty khảo cứu rất thông thái về đề bài “Thông Minh” đã nhận định rằng Thông Minh của bé người bao gồm các lãnh vực như: – kỹ năng về bí quyết ứng xử với các vấn đề nan giải mới có trong cuộc đời (general adaptability lớn new problems in life) ; – khả năng suy xét trừu tượng (ability to lớn engage in abstract thinking) ; – biết cách ứng biến chuyển trong mọi yếu tố hoàn cảnh (adjustments khổng lồ the environment); – kỹ năng trí tuệ và năng lực hiểu biết các gì đã gồm (capacity for knowledge & knowledge possessed); – kĩ năng biết tự tập, suy xét độc đáo và hiệu nghiệm trong suy bốn (general capacity for independence, originality, và productiveness in thinking); – biết cách kiếm thêm tài năng (capacity khổng lồ acquire capacity); – thấu triệt những mối tương quan thích đáng (apprehension of relevant relationships); – năng lực biết xét đoán, thấu hiểu và tư duy (ability to lớn judge, to lớn understand và to reason); – khả năng suy diễn các mối đối sánh tương quan (deduction of relationships); – khả năng thiên bẩm về dấn thức tổng thể (innate, general cognitive ability).

Người tây thiên đã quan niệm rằng họ hoàn toàn có thể “đo lường” được trí hoàn hảo con người qua phương pháp khảo nghiệm (IQ chạy thử – tạm dịch Intelligence Quotient là “Thương Số sáng ý Trí Tuệ”) và nhiều người thường nhận định rằng những người có IQ cao thì sẽ thành công khi đi học cũng giống như khi đi làm.

Cho mãi tới những năm 90, các nhà khảo cứu công nghệ nhân văn tây phương bắt đầu thấy là phần “Thông Minh Xúc Cảm” (Emotional Intelligence- viết tắt là EI- được đo lường và tính toán qua Emotional Quotient- viết tắt là EQ- tạm bợ dịch là “Thương Số tối ưu Xúc Cảm”) bắt đầu giúp con bạn đi đến thành công hơn vào công ăn, câu hỏi làm.

Có trí thông minh (Intellectual Intelligence) vẫn chưa đủ, nhất là khi ra đời thao tác và theo sự thừa nhận xét của GS Daniel Goleman thuộc Ðại học Hardvard thì lòng tị tị, bực tức, bi quan rầu, lo sợ, thắc mắc, tự khắc khoải… thường tác động rất những tới đời sống của nhỏ người. Có khá nhiều người tuy vậy phần kiến thức (IQ) rất lớn nhưng cho khi đề nghị đương đầu với những vấn đề cảm tình khó xử, họ lại hoàn toàn mù tịt chẳng biết phương pháp ứng xử thế nào hết. Không ít người dân đã cần đi mang lại ly dị, sức mạnh tâm thần của mình bị bệ rạc và còn có rất nhiều người đã tự tử luôn.

GS Goleman đã lên tiếng để cho mọi người biết hồ hết gì mình nên biết về chính mình nhằm tránh những tai ương về sau. Ông lôi kéo nhà trường yêu cầu dậy học sinh những căn phiên bản về EQ , “Thông Minh cảm xúc .”

EQ bao hàm những gì? GS Goleman đặt ra 5 điểm thiết yếu sau đây:1.

Tỉnh Thức (Self Awareness): Mình nên tìm hiểu lòng bản thân (emotions) và phần lớn cảm nhấn (feelings) cơ mà mình đã có.2. Quản thúc nỗi vui bi quan (Mood Management): cần biết cách tranh đấu với phần nhiều cảm dấn (feelings) sẽ xẩy ra để rất có thể đối phó với tự kìm nén đúng lúc.3. Ý đồ (Self motivation): bắt buộc gom góp lại đầy đủ cảm nhấn (feelings) đã hiện hữu và đưa chúng tới một kim chỉ nam (goal) rõ rệt tuy vậy mình vẫn trù trừ (self doubt), trì trệ (inertia), hoặc đang hành động bốc đồng (impulse)4. Giao cảm (Empathy): phải phải nhận biết được rất nhiều cảm dìm (feelings) của người khác và ảnh hưởng tác động lại bằng ngữ điệu (verbal cue) hay hành động (non verbal cue) mang đến đúng cách.5. Cách tiếp xúc (Managing Relationships): cần phải có cách xử sự (interpersonal interaction) cho hợp lý, đúng theo tình, biết phương pháp hòa giải (conflict resolution) và thương lượng (negotiations).

GS Goleman còn cho thấy “Thông Minh Xúc Cảm” ko những giúp cho con người tránh được những hậu trái tai sợ hãi mà còn hỗ trợ cho con người sống hài hòa, an vui với vợ-chồng-con mẫu và thành công ngoài đời nữa. Ðiều nhất là con người hoàn toàn có thể học thêm và cải tiến và phát triển phần “Thông Minh Xúc Cảm” này trường hợp họ biết cách. Còn nếu như không biết cách gia hạn nó, con tín đồ sẽ còn sút mất phần EQ nữa.

Nói cầm lại, nhờ có “Thông Minh Trí Tụê” (IQ) mà bé người có thể học hành thuận tiện hơn nhưng như vậy vẫn còn chưa đủ. Ðó bắt đầu là phần “Trí”. Bé người cần phải có góp phần “Thông Minh Xúc Cảm” (EQ) thì mới có thể biết giải pháp ứng xử cùng thăng tiến tính từ lúc khi bước đầu đi học cho tới khi ra đời làm việc và về hưu. Những lãnh tụ, những chính trị gia thường sẽ có cả IQ lẫn EQ khôn cùng cao. Họ hoàn toàn có thể rất là khôn ngoan, đức độ mà người ta cũng rất có thể rất là gian hùng cùng tàn ác.

Cả IQ và EQ không để trọng tâm vào việc Ðạo Ðức của nhỏ người. Cái nguy hiểm trên cụ giới hiện thời là nhà trường vẫn quá bất cẩn đến các vân đề nằm trong về phần “Công Dân Giáo Dục” (rất tương quan đến EQ) vì vậy học trò đôi lúc rất… nặng nề dậy vì chưng học trò chỉ suy nghĩ đến những lợi lộc đến riêng cá nhân họ và nhiều lúc họ đã thiếu mất phần căn bạn dạng của “Tiên học lễ, hậu học văn”!

Thiện căn sinh hoạt tại lòng ta,Chữ trọng điểm kia bắt đầu bằng tía chữ Tài.

Sang đến vậy Kỷ 21, fan Âu Mỹ đã “đi thêm một cách nữa”: họ phát hành phần thông minh nhưng mà tôi tạm thời dịch là “Thông Minh trung tâm Linh” (Spiritual Intelligence, viết tắt là SI cùng được tính toán qua yêu quý Số Thông Minh trung tâm Linh – Spiritual Intelligence Quotient viết tắt là SQ).

IQ hoàn toàn có thể ví như thể phần thông minh của máy điện toán Computer, EQ là phần hợp lý của loài tín đồ và vài loài động vật hoang dã có vú thượng đẳng (mammals), trong những lúc đó SQ (Spiritual Quotient) thì chỉ loài tín đồ mới dành được mà thôi vày SQ tương quan đến phần niềm tin và trọng tâm Linh của nhỏ người. Các nhà khảo cứu vãn về công nghệ Nhân Văn nhận định rằng phần SQ là phần căn bạn dạng nhất đối với IQ cùng EQ. Con người rất cần được có phần “Thông Minh chổ chính giữa Linh” này để cách tân và phát triển lòng ước muốn tìm hiểu: – về ý nghĩa sâu sắc của sự vật, – về sự việc chú ý xa trông rộng cùng – về chân quý hiếm .Nhờ bao gồm SQ nhưng mà con người dân có những mong mơ và nỗ lực đạt nguyện chúng. SQ đặt vấn đề về phần trọng điểm linh cùng vai trò của lý thuyết trong đời sống của nhỏ người.Vì “mới ra lò” sau năm 2000 đề xuất tôi chắc chắn là ít fan đã biết đến SQ và SQ cũng vẫn đang còn ở trong thời kỳ phôi thai nên chúng ta chưa đích thực thấy rõ được cái dáng vóc và tương lai của SQ ra sao.

Như vậy fan Tây Phương bắt đầu chỉ nói về IQ, EQ, SQ cơ mà theo tôi nghĩ thì trên phương diện giáo dục và đào tạo họ chưa thực sự trú trọng để chổ chính giữa tới phần Ðạo Ðức qua chữ “Tâm” với chữ “Ðức” vào văn hóa việt nam và Phật Giáo của bọn chúng ta. Tôi cảm thấy được phần lấp lánh về “Ðạo có tác dụng Người” của ông cha Việt Nam họ trong phương pháp dậy dỗ con fan từ đời nọ cho đời kia. Tôi cũng cảm nhận thấy rằng tôi đang rất may mắn được dung nạp nền đạo lý với phần trọng điểm linh sâu sắc này.

Xem thêm: Xem Phim Biệt Kích Nga​ - Xem Phim Biệt Kích Ngầm Tập Full Vietsub

Trong nội dung bài viết này, tôi ý muốn dùng lối suy xét của Tây Phương với Ðông Phương để phân tích và lý giải một đôi nét mà bao gồm tôi vẫn thấy tận mắt. Tôi vẫn muốn đem đối chiếu quan niệm của vn và tây thiên về “Thế làm sao là Thông Minh”. Tôi mạo muội viết ra đây hồ hết gì tôi biết một giải pháp thô thiển về chữ “Tâm” của Phật Giáo cùng chữ “Ðức” trong văn hóa nước ta cội nguồn. Xin quý vị bỏ qua cho lối “múa rìu qua đôi mắt thợ” này và nhất là những sai trái của tôi, xin nhiều tạ trước.

Theo tôi nghĩ, muốn duy trì cái “Ðức”, bé người cần phải có cái “Tâm” trong sạch (nói nôm na là “Tấm Lòng tốt, đạo đức, trung thực, vào sáng, thuận lợi …” trong giờ Việt) để thừa nhận diện được vụ việc một phương pháp trung thực và luôn luôn quan tâm đến các hành động của chính bản thân mình cho thích hợp với “Ðạo làm người” trong đời sống hàng ngày.

Theo trường đoản cú Ðiển Phật Giáo của người sáng tác Ðoàn Trung Còn, chữ “Tâm” được tư tưởng như sau:

“Chữ tâm” bao gồm nghĩa về vật hóa học và về tinh thần.

Về đồ dùng chất, tâm là:

Trái tim. Như trong người yêu Tát giới kinh gồm nói: Hễ người thương Tát nghe tiếng bọn người ác nước ngoài đạo lấy lời gièm pha pha phá hủy Phật giới, bên cạnh đó ba trăm mũi giáo đâm vào vai trung phong mình.Chỗ chính giữa. Tương tự như trái tim ở ở vị trí chính giữa thân thể, cái bỏ ra ở ở vị trí chính giữa sự vật, gọi là tâm, trung tâm, trung trọng điểm điểm.

Về tinh thần, trọng tâm thường dịch nôm là lòng, nghĩa là:

Lòng dạ, nỗi niềm cảm động. Như: An tâm, loàn tâm, ưu tâm, hỷ tâm.Nội: bề trong, so với ngoại: bề ngoài. Như: vai trung phong nhãn.Chí, lòng cương quyết. Như: nhứt tâm, chăm tâm, tâm lực.Ý: Phạn: Citta, tức trung khu ý. Như: tham tâm, sân tâm, si mê tâm, người tình đề tâm: Bodhicitta.Thức: Phạn: Vijnna tức vai trung phong thức. Như trong bát thức: Tám thức, người ta thường gọi các thức A lại da là tâm.Trí, tức trí thức, trọng điểm trí. Như: Phàm tâm, Vọng tâm, Thánh tâm, Phật tâm, Chơn tâm.Cái linh giác chung của: chúng sanh, vạn vật, vũ trụ, có nghĩa là tâm linh, thần hồn. Như vào Niết Bàn Kinh, quyển 34, Phật phán: hồ hết chúng sanh ngơi nghỉ đời làm cho thiện hoặc làm cho ác, lúc xả thân, thì Tứ đại hầu hết tan rã hư hoại. Dịp ấy, tín đồ nào đã làm Nghiệp thuần thiện thì mẫu tâm đi lên, kẻ làm sao đã có tác dụng nghiệp thuần ác, thì mẫu Tâm đi xuống.Căn bổn, địa điểm phát sanh, nơi trụ cốt. Như: ruột gan tâm vương.Tánh, tức trung khu tánh. Như: trung khu bình, trung ương trực.Chỗ túng bấn mật. Như: tâm sự, trung ương truyền. Vai trung phong đối với: sắc, trần, cảnh, thân. “

Tôi nghĩ về rằng vững chắc Quý Vị cũng như tôi, trong cuộc sống hàng ngày, bao hàm lúc mình đang có nhu cầu muốn có dòng này, bao gồm cái nọ mang đến độ như tham lam, có thời điểm mình thấy bực tức, ân oán hờn, tị tị, hại hãi, sướng … Những hôm nay thật nặng nề cho mình rất có thể bình chổ chính giữa mà chú ý vào một câu hỏi gì khác được vị đầu óc bản thân nó còn ở đâu đâu. Cũng chỉ là vì cái “Tâm” ( xuất xắc nôm mãng cầu ra là lòng dạ) của chính bản thân mình nó sẽ lăng xăng ở chỗ nào đâu phải khó lòng mà lại mình sinh sống thật yên ổn bên phía trong được. Trường hợp mình hotline đó là mẫu “Tâm”, vậy thì “Tâm” vào Ðạo Phật là gì cùng “nó” đang ở đâu? thắc mắc này không dễ gì mà vấn đáp được.

Tác giả Phạm Công Thiện đã viết về “Tâm” theo quan niệm Phật Giáo như sau:

“Cái trung tâm là cái gì?

Chúng ta hay nói rằng số đông sự đều vì tâm chế tạo ra ra. Điều này lại càng đúng mực hơn nữa, nếu chúng ta đừng khi nào đồng tốt nhất và đồng bộ với chiếc bảnngã hay cái “tôi” nội tại của chính mình. Phát âm được trọng tâm là gì đó là điều khó khăn nhất trong những điều khó khăn nhất của kiếp người. Loại lòng của mình hay mẫu lòng của người đời không hẳn là chuyện dễ dàng nắm bắt như họ thường tưởng chừng như vậy.Đừng khi nào tự dìm rằng mình tự hiểu loại lòng mình tuyệt hiểu lấy được lòng người; gồm ý thức trọn vẹn vì vậy thì mới có tác dụng tạ ơn, ngưỡng mộ, với tôn kính toàn bộ những gì trở ngại và nặng nề hiểu độc nhất vô nhị hiện nay. Mọi khi mình vừa tìm chiếc tâm thì vai trung phong đã đi mất rồi. Tâm chưa hẳn là dòng mà mình hoàn toàn có thể đạt cho tới được trong quá khứ, hiện nay tại, cùng tương lai. Điều kín đáo lạ thường là mẫu tâm không ở thời gian và ko ở trong không gian mà vẫn bừng sáng sủa liên tục.Điều trước tiên cần phát âm về dòng tâm là dòng tâm ko là một cái gì cả mà trung khu lại không là hỏng vô. Nói về thực chất hay về tính chất thể của dòng tâm là tạm dùng danh từ dễ dàng nắm bắt để gọi một cái không hề hệt như cái mình tưởng dìm lầm lạc. Nói theo danh từ Phật Pháp thì tâm không có tự tính, vì không tồn tại tự tính (vô trường đoản cú tính) nên không có thực thể, không có hữu thể. Vai trung phong là bên cạnh mà ngoài lại chính là Tâm. Điều cuối cùng cần nhớ thường xuyên trực: chiếc Tâm vốn là trống trải, vào veo, sáng sủa ngời, vô ngại, thông đạt. Sự trống rỗng sinh sống đây không hẳn là không có gì cả và lại biết được vớ cả, sáng cùng sướng đồng lúc.”

Tôi xin trích một quãng viết về dòng “Tâm” vào Tạng Thư thư hùng dưới đây:

”… thời điểm đó tôi chừng chín tuổi. Thầy tôi điện thoại tư vấn tôi đến và bảo tôi ngồi trước phương diện ông. Chỉ có hai thầy trò bọn chúng tôi. Thầy tôi bảo:

– bây giờ ta sẽ khai thị cho bé về bản lai diện mục của tâm.

Cầm mẫu chuông với trống tay nhỏ dại lên, thầy triệu thỉnh tất cả những bậc thầy vào hệ truyền thừa, từ Phật nguyên thủy trở xuống mang đến bậc thầy của thiết yếu thầy. Rồi thầy bước đầu khai thị. Bỗng dưng chốc thầy ném vào mặt tôi một câu hỏi không thể trả lời:

– Tâm là gì?

Thầy chú ý xoáy sâu vào đôi mắt tôi. Tôi hoàn toàn kinh ngạc. Trung ương tôi tan ra. Không hề ngôn từ, tên gọi, ý tưởng phát minh nào sinh sống lại – không tồn tại tâm làm sao hết, quả thế.Cái gì xẩy ra trong khoảng thời gian ngắn đầy kinh ngạc ấy? đa số ý niệm vượt khứ vẫn chết, tương lai không đến; dòng tứ tưởng của tôi bị cắt ngang đột nhiên ngột. Trong cú sốc đó một không gian mở ra, trong tầm trống ấy chỉ gồm một giác tính tuần túy trực tiếp về hiện tại, một cái gì hoàn toàn vượt ko kể mọi dính víu chấp thủ. Giác tính ấy solo giản, sơ nguyên cùng căn để. Tuy vậy sự giản đơn thuần túy này cũng tỏa sáng đầy sự êm ấm của một niềm bi mẫn bao la.

Biết bao nhiêu điều tôi nói theo một cách khác về khoảng thời gian ngắn ấy! Thầy tôi rõ ràng đang đặt đến tôi một câu hỏi, nhưng mà tôi biết thầy không chờ đón một câu trả lời.Tôi không săn tìm câu trả lời thì đã thấy rằng không có giải đáp nào có thể tìm kiếm. Tôi ngồi thộn ra trong kinh ngạc, nhưng trong những khi ấy một niềm tin bền vững và kiên cố sâu xa sáng chói tôi trước đó chưa từng biết đến, sẽ dâng tràn trong tôi.Thầy tôi vẫn hỏi: “Tâm là gì?” và vào tầm ấy tôi tưởng chừng người nào cũng biết rằng, không tồn tại chuyện gồm hiện hữu một cái tâm nào cả, làm thế nào tôi hoàn toàn có thể tìm ra.Vậy, hình như đi tìm trọng tâm thực là phi lý.Sự khai thị của thầy tôi đã gieo một hạt giống sâu sát trong tôi. Sau này tôi new biết đấy là cách thức khai thị được sử dụng trong truyền thống lâu đời chúng tôi. Tuy nhiên, vì lúc kia tôi không biết, mà đầy đủ gì xẩy ra có vẻ trọn vẹn bất ngờ, và cho nên vì thế càng kinh hoàng mãnh liệt.”

Như vậy tất cả phải rằng ta chỉ có thể cảm thừa nhận được chiếc “Tâm” của ta nhưng thôi?Làm sao mà cảm nhận được chiếc “Tâm” của chính mình nhỉ?

Khi tôi đang trên 40 tuổi, tất cả lắm thời điểm tôi thấy siêu mệt mỏi, bi lụy bực, lo âu, đời đầy áp lực… Tôi hy vọng ngủ mà lại ngủ cũng chẳng được vì đầu óc bị căng thẳng. Tôi không muốn uống thuốc ngủ và một người các bạn đã chỉ đến tôi biện pháp thực tập “Transcendental Meditation”: mình phải cố gắng làm làm thế nào để cho đầu óc ngăn ngừa được những ý suy nghĩ đến liên tiếp trong lao động trí óc để hi vọng là mình không thể phải vướng bận gì nữa (blank out the mind). Những khi tôi có tác dụng được như vậy, tôi thấy như được tiếp sức bởi một luồng “energy” sảng khoái, đầu óc tôi trong trắng và dịu nhàng, tôi ngủ thiếp đi dịp nào không hay cùng khi tôi ngủ dậy, tôi thấy vô cùng khỏe khoắn, giống hệt như cái “battery” được “fully recharged “vậy. Tuy nhiên, cũng có lúc tôi bắt buộc “concentrate” (tập trung tứ tưởng) nổi để chặn lại những ý tưởng phát minh đang khởi niệm trong đầu óc do tâm trí tôi bất an, tâm thuật rối bời và lúc ngủ dậy, tôi cảm giác mệt mỏi.

Tới tuổi 50, tôi đi dự khóa Thiền của Thiền Sư thích Nhất Hạnh. Bí quyết Thiền cực kỳ là đơn giản: trong 1 căn phòng tĩnh mịch, ngồi trên một cái gối (Tọa Cụ), nhị chân xếp lên nhau (thế Kiết Già), mắt lim dim và bắt đầu đếm khá thở (Thí dụ: 1 là thở vào, 2 là thở ra, 3 là thở vào, 4 là thở ra …Ðếm mang đến 100 thì lại ban đầu đếm lại từ đầu…). Thực tập theo lối này (Thiền Chánh Niệm, Mindfulness Meditation) tôi thấy đơn giản, dễ ợt và nhẹ nhàng hơn vì tôi không phải luôn luôn cố gắng xua xua đuổi ý nghĩ trong đầu gì hết. Ngồi đếm tương đối thở, tự nhiên con bạn từ từ sở hữu phần hồn (tâm trí) về lại cùng với phần thân xác vị đầu óc chỉ chú ý tới việc đếm tương đối thở mà lại thôi. Khi trung khu trí mình an trú trong thân xác, tín đồ ngồi Thiền dành được Chánh Niệm (Mindfulness) và tự nhiên mình biết mình đang có tác dụng gì, đang ở đâu mà không còn quan tâm đến vẩn vơ nữa. Liên tiếp thực tập lối Thiền Thở này, con tín đồ sẽ sống trong tỉnh giấc thức (Self awareness), biết mình đang làm cho gì, lao động trí óc đỡ bị rối bời rộng và có thể tự kiềm chế lấy được lòng mình…

Tôi vẫn thực tập Thiền theo lối này được hơn 10 năm. Những lần Thiền như vậy, tôi cảm thấy rất dịu nhàng bên trong và tôi hoàn toàn có thể tự ý có ra các xúc cảm như vui, buồn, sầu, lo, ai oán…để đối lập với chúng rồi tôi hoàn toàn có thể tìm ra đầy đủ nguyên do nguyên nhân tôi lại có những cảm hứng (feelings) như vậy. Phần đông hôm khí hậu xuất sắc và tôi gồm thì giờ nhàn hạ rỗi, tôi đi dạo (Thiền Hành) một trong những nơi thanh vắng. Tôi đã từng ngồi đối lập với chủ yếu tôi bên dòng nước, vào công viên, trong căn phòng… các lúc này, tôi chỉ hy vọng được “totally left alone” nhằm tự mình ngồi “soi bóng” chính mình tôi cơ mà thôi. Có lẽ đây là những khoảng thời gian rất ngắn mà tôi hằng hy vọng để thấy đời thanh thản, không vướng bận vào bất kể việc gì nhằm rồi thốt nhiên tôi “thấy” được nhiều điều mà lại tôi vẫn hằng ý muốn biết trong không ít năm qua.

Có đều đêm, sau khi ngồi chấm bài hay soạn bài, còn nếu như không ngồi Thiền trước khi đi ngủ đến khi tôi thiếp đi, tôi thấy đầu óc tôi chứa đầy những dòng chữ, những con số và các thứ đã làm tôi bận tâm suốt trong thời gian ngày hôm đó. Buổi sáng sớm khi thức dậy, tôi cảm thấy lừ đừ, mệt mỏi vì giấc ngủ của tớ bị “phân tâm”. Giả dụ tôi ngồi Thiền trước lúc đi ngủ – chỉ cần 15 phút nhưng thôi – tôi ngủ một giấc thật ngon, không thấy các cái chữ, những con số… vào giấc ngủ với tôi cảm thấy mạnh mẽ khi thức giấc dậy.

Trong đời dậy học, tôi đã và đang thấy một số trong những sinh viên lúc thi Term kiểm tra (kỳ thi trong Niên Khóa) tốt Final Exam (Thi tổng quát cuối Niên Khóa) thường hay bị “nervous” (lo quýnh lên) mang đến nỗi có tín đồ đầu óc của mình đã quên không còn và không hề nhớ được điều gì sẽ học nữa (blank out). Rút tỉa từ kinh nghiệm này, tôi chỉ mang đến họ cách ngồi đếm tương đối thở sinh hoạt ngay trong lớp học: Thở vào một trong những hơi thật sâu (thở vào bụng!) với từ từ thở ra tính đến khi bụng xẹt xuống. Chỉ cần “Thiền Thở” vì vậy 5 phút nhưng thôi. Học tập trò tôi rất ưng ý với phương thức này.

Sinh viên vào Phân Khoa nghệ thuật của công ty chúng tôi cũng thường nên qua những “job interview” trong những “Co-op Term” (Trong Cá Nguyệt này, học trò đi làm thay vị đi học) tuyệt khi đi xin việc làm sau khi đã ra trường. Ðể tránh mẫu vụ “feeling nervous” (lo “cuống đì”), tôi khuyên nhủ họ đề nghị “Thiền Thở” trong lúc chờ phiên bọn họ được “interview”. Bọn họ thấy được an tâm hơn vào lúc mong chờ và khi chúng ta được “interview”, họ đang “perform much better” (ăn nói lưu lại loát và dường như tự công ty hơn) do họ thấy rất yên tâm và trường đoản cú chủ, từ tin trong lúc “job interview” .

Trong 5 năm cuối trước khi tôi về hưu, tôi thường phải lái xe mất tối thiểu 45 phút trên xa lộ những lần đi và những lần về. Bao gồm buổi chiều, trê tuyến phố về vào xa lộ, tôi thấy mệt nhọc đừ sau đó 1 ngày làm việc mà mặt trời còn chiếu trực diện vào mặt tôi với xe cộ chạy rầm rầm bao phủ tôi nữa. Tôi tuyệt nhìn đồng hồ đeo tay và từ bỏ nhủ:

– Trời ơi, còn phần nhiều 30, 20, 15 … phút nữa bắt đầu tới nhà sao? “

Xe cộ càng ngày càng đông làm cho tôi thấy “nervous” và mệt mỏi hơn (đó là chưa nói tới những hôm trời bão tuyết hãi hùng). Tôi nhớ ngay ra cách thức “Thiền Thở” và áp dụng liền: vừa tài xế và để ý tới chiếc “lane” của tôi, vừa liên tục đếm khá thở ngay trong khi lái xe. Thật là nhiệm mầu: tôi về cho nhà thời điểm nào không hay nhưng tôi không có gì thấy stress gì nữa do tôi vẫn hít được không ít Oxygen vào trong cơ thể do đó những bắp thịt của mình trở nên thư giãn và giải trí hơn!

Tôi chưa bao giờ tôi đã kiếm ra được chiếc Tâm của tớ hay chưa, gồm điều tôi biết rất rõ ràng là tôi ngủ khôn xiết dễ, giấc ngủ khôn xiết ngon, tôi ngủ một mạch cho đến sáng luôn và tôi cảm thấy cuộc sống đời thường của tôi nhàn nhã và ít khi bị day dứt, bã … như ngày xưa. Chắc hẳn rằng chắc cũng nhờ loại trạng thái tâm thư nhàn này (Tâm nhàn nhã đã hỗ trợ cho phần EQ của mình để rồi EQ còn trợ hỗ trợ cho phần IQ?) mà lao động trí óc tôi đã đôi khi tự nhiên “thấy” rõ được đều ý tưởng, những bài giải của các “con toán cuộc đời” và không ít điều mà ngày xưa tôi cấp thiết “thấy rõ” được chúng mặc dù tôi vẫn từng đi kiếm kiếm trong vô số nhiều năm trước.Tôi xin chép vào chỗ này vài vần thơ tôi khắc ghi trong một tối tỉnh giấc sau thời điểm tôi ngồi Thiền rồi ngủ thiếp đi.

MỘNG THƯỜNG

Nửa tối về sángTự trong cơn mơTôi thức giấcViết bài thơ nàỵ

Có hầu như giấc ngủ sayVà đầy mộng mịTôi ko thấy tởm dị,Không vui mà cũng chẳng buồn.Không sầu, ko lo,Không thương, ko tiếc.Tôi ko nghe thấy tiếng bản thân nóiMà chỉ lắng tai trong tĩnh lặng.

Tôi đã có được trở vềNhư một đứa trẻ thơ:Cali, dùng Gòn, Hà Nội, Sydney…Gặp Cha, thăm MẹVà không hề ít người thânMà đang ra đi vĩnh viễn từ lâu.Gặp nhau không âu sầu,Không nhớ, ko thương.

Tôi chỉ muốn luôn luôn luônĐược sự êm đềmTrong Mộng Tưởng.Giấc mộng ko vấn vươngGiấc mộng bình thường.

Đời vui, đời buồn,Đời vời vợi,Đời các vấn vương,Đời đầy áp lựcĐè nặng con người,Đi vào trung tâm Thức.

Khi Đời lắng xuốngTrong giấc ngủ hồn nhiênHay trong lúc ngồi ThiềnTôi cảm xúc …Đời người như gai tơ trờiNhiều sắc, các mầuBập bềnhTrong ko Gian, Vũ TrụBiến đổi không ngừngTheo thời gian và không gian.

Giấc ngủ nhẹ nhàng hơnLà nên sốngTrong Cõi ChếtCủa đời sốngVăn Minh, trang bị MócHàng ngày.